ДАРВО, најмоќното оружје на манипулаторите
Дарво методот (DARVO) ја опишува реакцијата на манипулативните или психички агресивните луѓе, нарциси, прости лошотии и останати морално социјални отпади кои ве вовлекуваат во токсичен однос. Реално ќе го доживеете уште во првите фази во релацијата и многу се големи шансите да го изигнорирате иако малку ќе ве потсети на гаслајтинг, ама ќе си речете ај нема шанси не е исто. Не е, малце пострашно е. ДАРВО е најмоќното оружје на манипулаторите, со него ве збунуваат и ова им ја отвара вратата за контрола над вас.
DARVO е акроним и ги означува следните фази:
- Deny (Негација): Манипулаторот негира вина
- Attack (Напад): Потоа ја напаѓа жртвата, обвинувајќи ја за лаги или претерување или преосетливост
- Reverse Victim and Offender (Промена на улоги – Жртва и Офанзивец): Манипулаторот ја превртува ситуацијата така што самиот се претставува како жртва
А на жртви се сожалува секој нормален човек, секој емпат и сите оние „јас ќе го/ја спасам“ типови на луѓе. И тука почнува играта.
DARVO тактиката може да биде тешко препознатлива на почетокот, знае да создаде збунетост, вина и да го смени фокусот на ситуацијата. Сепак, постојат неколку знаци и индикатори:
Брза негација
– Првиот знак на DARVO е моментална негација на вината или одговорноста. Наместо да се слушне или да се размисли за обвинението или критиката, манипулаторот веднаш ќе го негира она што е кажано.
– На пример: „Јас никогаш не би направил/а нешто такво“ или „Тоа не е точно, измислуваш работи“ или „Кој ти ги кажува овие работи, кој те лаже?“
Контранапад
– Вториот чекор е напад на лицето кое го обвинува или изразува критика. Ова може да вклучува лични напади, обвинувања за лажење или дури и обид да се намали валидноста на жртвата, критики, вреѓања…
– На пример: „Ти си преосетлив/а и не знаеш што зборуваш“, „Секогаш правиш драма без причина“, „Леле, човек не може ни да се шегува веќе“, „Ти не си нормален/на, имаш проблеми со себе“, „Ти уживаш да ме малтретираш мене“
Промена на улоги (Жртва и Офанзивец)
– Еден од најзначајните знаци на DARVO е кога личноста се претставува себеси како жртва, а вистинската жртва ја претвора во напаѓач или „лошата страна“.
– На пример: „Ти ме обвинуваш за нешто што не сум направил/а и уживаш да ме повредуваш. Зошто секогаш ти си оној/онаа што ми прави да се чувствувам вака?“, „Ти ги правиш проблемите, види како реагираш за глупости“, „Со никого немам вакви проблеми само со тебе“
Емоционална манипулација
– Честопати, лицето кое користи DARVO ќе се обиде да предизвика вина, срам или емотивна збунетост кај жртвата. Целта е да се направи жртвата да се чувствува виновна за тоа што го покренала прашањето. И тука е клучниот момент кога превзема контрола.
– На пример: „Јас никогаш не би те обвинил/а за вакви работи, зошто ти ми го правиш ова?“ или „Јас сум тој/таа што страда во оваа ситуација“, „Само сакаш да се расправаш“, „Не ти е важно што све правам за тебе, само сакаш да се караш, вечно незадоволен/на“
Одбивање да се прифати одговорност
– DARVO се карактеризира со целосно одбивање да се прифати одговорност за своите постапки или однесување. Наместо тоа, лицето ќе ја префрли вината на другиот, без размислување за својата улога во ситуацијата.
– На пример: „Ти си виновен/виновна за сето ова, не јас“, „Да не реагираше така немаше до ова да дојдеме“, „Нема да стигнеш далеку со ваков однос“, „А што јас сум крив/а за ова? Ти го отвори муабетов, ти сакаш да се караш, јас си ќутев“
Испревртување на вистината
– Личноста може да ја испреврти вистината така што жртвата почнува да се сомнева во својата реалност или во тоа што навистина се случило. Ова е познато и како гаслајтинг.
– На пример: „Тоа никогаш не се случи така како што го опишуваш“ или „Ти си тој/таа што се однесуваше лошо, не јас“, „Не знам од каде ти се овие работи, кој те лаже или си измислуваш“, „Не знам зошто така си сфатил/а, јас не го мислам тоа воопшто“, „Не е точно, не беше така“, „Ама ти си имаш проблеми со главата“, „Кога кажав такво нешто? Не беше така, не“
Користење на сочувство од трети лица
– Личноста која користи DARVO може да се обиде да вклучи други во ситуацијата за да добие сочувство или поддршка. Таа може да каже нешто што ќе ги натера другите да ја гледаат како жртва и да ја оправдаат нејзината манипулација.
– На пример: „Видете како ми е тешко, а тој/таа ме обвинува без причина“, „Ме полудува“, „На глава ми се качува“
Брза промена на емоциите
– Личноста може да се смени од агресивна во емотивна или ранлива многу брзо, што е уште една тактика за збунување. Една минута ќе биде нападна, а следната минута ќе се претставува како ранлива и „неспособна“ да направи нешто лошо. Тука може да ја извади и картата на тажна жртва со тажен живот без нималку среќа на ниедно поле, жал, тага, солзи…
– На пример: „Ти си толку суров/сурова“ или „Никогаш не би ти направил/а такво нешто“, „Зошто ми правиш вака, јас колку те почитувам“, „Мислев дека си подобар човек ама ти си ист/а како другите, само сакаш да повредуваш“, „Мене никој не ме сака“
За да препознаете DARVO не мора да чекате да изградите однос со манипулаторот па тогаш да анализирате. Ова нив им доаѓа многу нормално така да ќе го извадат од себе при прва критика или ситуација во која изразувате незадоволство.
– Кога ќе се обидете да изразите грижа или да зборувате за неправда, а личноста веднаш го преусмерува фокусот на вас и ве обвинува вас, тоа е знак на DARVO.
– Ако по разговорот се чувствувате збунето, виновно или како да сте направиле нешто погрешно, дури и ако вашата грижа беше оправдана, тоа е знак дека некој користи DARVO.
– Ако личноста редовно ја менува улогата на жртва кога вие се обидувате да зборувате за некоја форма на лошо однесување или злоупотреба, тоа е јасен показател за оваа тактика.
Препознавањето на овие знаци е важен прв чекор за заштита од манипулација и за преземање на соодветни мерки за да се справите со таквото однесување. Нарцисите често го користат DARVO методот како начин за манипулирање на перцепцијата на околината и избегнување на одговорност за своите постапки. Нарцисите го користат DARVO методот за да избегнат одговорност, да ги контролираат другите и да го зачуваат својот идеален „јас“ во очите на другите. Ова е дел од нивната стратегија за заштита на сопствениот его-идентитет и одржување на контрола во меѓучовечките односи. Еве неколку причини зошто го прават тоа:
- Заштита на нивното его: Нарцисите имаат кревко его и се чувствителни на критика. Признавањето на грешка или прифаќањето на вина може да предизвика длабоко чувство на срам или неадекватност, кое тие сакаат да избегнат по секоја цена. DARVO им овозможува да ја избегнат таа болка со префрлање на вината на другите.
- Манипулација на перцепцијата: Со негирање и напаѓање, тие ги збунуваат и дезориентираат другите, со цел да го намалат чувството на вина или сомнеж кај своите жртви. Преку ваквата тактика, жртвата може да почне да се прашува дали навистина е во право или можеби е преосетлива.
- Контрола и доминација: DARVO е форма на психолошка манипулација која им овозможува на нарцисите да ја задржат контролата над ситуацијата и да ги натераат другите да се чувствуваат несигурни или виновни. Ова им помага да останат во позиција на моќ и да продолжат да ги манипулираат односите.
- Создавање на лажна слика: Со превртување на улогите на жртва и агресор, тие се обидуваат да ја презентираат својата слика како невина и чиста, што им овозможува да привлечат сочувство и поддршка од околината, додека вистинската жртва е претставена како „лошата страна“.
Овие тактики ги прават нарцисите посебно тешки за конфронтирање и можат да создадат голем емоционален стрес кај жртвите.
Справувањето со DARVO тактиката може да биде предизвикувачка, бидејќи таа е наменета да ги збунува, манипулира и да ги натера жртвите да се сомневаат во себе. Сепак, постојат неколку стратегии кои можат да помогнат при справувањето со ваквата форма на манипулација:
- Препознавање
– Најважниот прв чекор е да се препознае кога некој користи DARVO. Кога ќе станете свесни дека некој негира, ве напаѓа и ги менува улогите на жртва и агресор, ќе можете подобро да ја разберете нивната тактика и да не го земате лично нивното однесување.
- Задржување на вашата реалност
– DARVO може да создаде чувство на збунетост или сомнеж. За да се спречи ова, држете се до фактите и запомнете што навистина се случило. Чувањето белешки или пишување за ситуацијата може да ви помогне да го зачувате вашиот објективен поглед и да избегнете да бидете манипулирани.
- Емоционална дистанца
– Ако е можно, обидете се да останете емотивно дистанцирани од нарцисот. Нивната тактика е насочена кон предизвикување на емоционална реакција. Колку помалку емотивно се вклучите, толку помалку тие ќе имаат моќ над вас. Практикувајте техники за управување со стресот, како што се длабоко дишење или медитација.
- Поставување граници
– Бидејќи нарцисите често ја преминуваат личната граница, од суштинско значење е да се постават јасни и цврсти граници. Не дозволувајте им да ве натераат да ја промените вистината или да се сомневате во себе. Важно е да знаете дека имате право на своите чувства и на сопствената перцепција.
- Избегнување на конфронтација
– Конфронтирањето на нарцис со факти може да резултира со зголемено манипулирање и напади. Наместо да се обидувате да го докажете вашиот став на нарцисот, размислете за ограничување на интеракцијата или избегнување на дискусии кои водат до вакви ситуации.
- Барање поддршка
– DARVO тактиката може да биде многу изолирачка, бидејќи нарцисот може да се обиде да ја контролира вашата перцепција и врските со други луѓе. Барајте поддршка од доверливи пријатели, семејство или професионални лица, како што се терапевти. Тие можат да ви помогнат да ја зачувате вашата реалност и да добиете емоционална поддршка.
- Документирање на случувањата
– Ако се соочувате со ситуација на трајна злоупотреба или манипулација, важно е да ги документирате настаните, особено ако станува збор за правен спор или треба да се спротивставите на некоја форма на обвинение. Пишување белешки, чување е-пошта или пораки може да биде клучно.
- Размислување за прекин на контакт
– Во крајни случаи, особено ако е невозможно да се комуницира без постојана манипулација, може да биде потребно да се размисли за целосен прекин на контактот со нарцисот, познат како „no contact“. Ова е најрадикалната и најзаштитничка мерка, но понекогаш е неопходна за емоционално и ментално здравје.
- Работа со професионалец
– Ако сте постојано изложени на манипулативно однесување, може да биде корисно да побарате помош од професионален терапевт. Тие можат да ви помогнат да ги развиете вашите стратегии за справување и да се изборите со емоционалните ефекти на нарцисоидната злоупотреба.
Со овие стратегии, ќе можете полесно да се справувате со тактиките на манипулација како DARVO и да ги заштитите вашето ментално здравје и самопочит.